Cihad Konusu

Cihad, “c-h-d” kökünden türemi? ve me?akkat, çaba gösterme, gayret etme, i?inde mübala?a etmek, güç ve bir ?eyin sonuna varmak anlam?nda kullan?l?r.[1]

Terim olarak, ?slam’?n yay?lmas? veya savunulmas? amac? ile sava? ve mücadele etmek anlam?na gelir. Kur’an ayetlerine göre, Allah yolunda can ve mal?n? feda eden herhangi birisi, Allah nezdinde di?er Müslümanlardan daha üstündür; Allah-u Teâlâ da onlara cenneti müjdelemi? ve ?ehadet makam? vermi?tir.

Dinî metinlerdeki en önemli terminolojik anlam?, genel kullan?ld??? anlam?nda oldu?u gibi, bir çe?it çaba sarf etmektir. Yani Allah yolunda can, mal ve di?er varl?klar? ile ?slam’?n yay?lmas? yahut savunulmas? amac?yla gayret etmek anlam?na gelir.[2]

Dinî metinlerde bu özel ve terminolojik anlam?n?n yan? s?ra cihat, çok defa has ve umumi anlam?nda da kullan?lm??t?r. Örne?in “Cihad-? Ekber” ?eytan ve nefsine kar?? mücadele eden mücahitler için kullan?lm??t?r.[3]

Cihad, f?k?h kitaplar?n?n önemli bablar?ndan birini olu?turur. ?ia kültüründe cihad ve ?ehadet ?mam Hüseyin’in (a.s) k?yam? ile bütünle?mi?tir. Son y?llarda ?slamofobi’nin yan? s?ra, a??r? unsurlar?n baz? hu?unet ve ?iddet eylemleri cihat ö?retilerine sald?r?lar?n temel kayna??n? olu?turmu?tur.

“Ribat” veya “Murabate” (s?n?r muhaf?zl???) de cihad konusu ile ili?kili ve baz? yerlerde –hadislerin esas?na göre- onun m?sdaklar?ndand?r.

Hadislerde baz? i?ler cihatla ayn? ayarda tutulmu?tur. Bunun nedeni muhtemelen o i?lere biçilen de?erden ötürüdür. Örne?in, Emr-i bi’l maruf ve nehyi anil münker, zalim sultan ve yönetici kar??s?nda adaleti konu?mak, erkeklerin güzel sünnetleri toplumda ihya etmesi için çaba sarf etmesi, kad?n?n kocas?na iyi e? olmas? ve erke?in ailesi için helal r?zk pe?inde ko?mas?.[4]

--------------

[1]- Halil b. Ahmed, ?bn-i Sikkit, Cevheri, ?bn-i Esir "cihat" maddesi.

[2]- ?bn-i Abidin, c. 3, s. 217; Heykel, c. 1, s. 44.

[3]- Hürr-ü Amuli, c. 15, s. 161; Necefi, c. 21, s. 350.

[4]- Kuleyni, c. 4, s. 259; c. 5, s. 9-10, 60, 88; Menavi, c. 3, s. 366; Hürr-ü Amuli, c. 16, s. 34; Heykel, c. 1, s. 46-47, 109-110.