?yili?i Emredip Kötülükten Sak?nd?rman?n Yollar?

Soru 1069: Mallar?na farz olan humusu veya zekât? vermeyen anne-baban?n kar??s?nda o?ullar?n?n veya kocas?n?n kar??s?nda e?inin vazifesi nedir? Acaba o?lun veya e?in humus ya da zekât? verilmemi? oldu?u için harama kar??m?? olan maldan yararlanmas? caiz midir? Oysaki bu tür mallardan yararlanmak ruhun kirlenmesine sebep oldu?u için, bunlar? kullanmama hususu çok tekit edilmi?tir.

Cevap: Anne-babas?n?n veya kocas?n?n iyili?i terk ettiklerini veya kötülü?ü i?lediklerini görürlerse, ?artlar?n mevcut oldu?u takdirde o?ul veya e?inin iyili?i emretmeleri ve kötülükten sak?nd?rmalar? farzd?r. Ama onlar?n mallar?ndan yararlanmalar?n?n sak?ncas? yoktur. Ancak istifade ettikleri mal?n humus veya zekât?n?n verilmedi?ini kesin olarak bilirlerse, bu durumda o miktar hususunda, humus ve zekât hakk?nda yetkili kimseden izin almalar? farzd?r.

Soru 1070: ?tikatlar? kâmil olmad??? için dinî mükellefiyetlerini yerine getirmeyen anne ve baban?n kar??s?nda o?ullar?n?n izlemesi gereken metot nedir?

Cevap: Anne ve baban?n sayg?lar?n? koruyarak onlara yumu?ak dille iyili?i emretmesi ve kötülükten sak?nd?rmas? farzd?r.

Soru 1071: Karde?im dinî ve ahlaki kurallar? gözetmiyor ve ?imdiye kadar da yap?lan nasihatlerin bir etkisi olmu? de?il. Bu gibi tutumlar?n? gördü?ümde benim vazifem nedir?

Cevap: Dine ayk?r? olan bu i?leri yapt???nda ona kar?? ho?nutsuzlu?unuzu belirtmeniz ve yararl? gördü?ünüz her türlü metotla onu karde?çe uyarman?z farzd?r. Ancak akrabal?k ba?lar?n? kesmeyin; çünkü akrabal?k ba?lar?n? kesmek caiz de?ildir.

Soru 1072: Geçmi?te ?arap içme gibi haram i?ler yapm?? olan kimselerle ili?kilerimiz nas?l olmal?d?r?

Cevap: Ölçü, ki?inin ?imdiki durumudur. Geçmi?te yapt?klar? i?ten tövbe etmi?lerse, onlara kar?? di?er müminlere davrand???n?z gibi davranmal?s?n?z. Ancak, hâlâ haram i?leyen kimseleri kötülükten sak?nd?rma yoluyla haramdan al?koymak farzd?r ve ili?kileri kesmek d???nda haramdan sak?nmazsa, bu durumda onunla ili?kiyi kesmek farzd?r.

Soru 1073: ?slâm ahlak?na ayk?r? olan bat? kültürünün sald?r?s?na u?ramam?z ve baz? gayr-i ?slâmî adetlerin yay?lmas? neticesinde baz? erkekler boyunlar?na alt?n haç takmakta veya baz? bayanlar dikkat çekici renkte elbiseler (manto) giymekteler. Baz? erkek ve kad?nlar örfen çirkin olan özel bir tak?m gözlük, bilezik ve saat kullanmaktalar. Baz?lar? iyili?i emretme ve kötülükten sak?nd?rmadan sonra bile bu i?lerinde direnmekteler. Bu gibi ki?ilere kar?? nas?l davranmam?z gerekir?

Cevap: Alt?n? boyuna asmak veya takmak erkeklere kesinlikle haramd?r. Dikili?i, rengi vs. aç?s?ndan Müslüman olmayanlar?n sald?rgan kültürünü taklit etme ve yayma say?lan elbiseleri giymek de caiz de?ildir. Yine ?slâm ve Müslümanlar?n dü?manlar?na ait sald?rgan kültürü taklit etme say?lacak ?ekilde bilezik ve gözlük takmak caiz de?ildir. Bu tür tezahürleri dille kötülükten sak?nd?rma yoluyla ortadan kald?rmak di?erlerine farzd?r.

Soru 1074: Baz? durumlarda, kötülü?ü i?leyen üniversite ö?rencisi veya görevlisi defalarca ir?at ve nasihat edilmesine ra?men, o i?i i?lemekten çekinmiyor ve fakültede genel ortam?n bozulmas?na sebep olan kötü amellerini yapmaya ?srar ediyor. Bu durumda onlara kar?? bu i?lerinin dosyalar?na i?lenmesi gibi baz? idari cezaland?rmalara ba?vurulmas? gerekir mi?

Cevap: ?slâm esaslar?na göre fakültede yürürlükte olan dâhili nizam? gözetmek kayd?yla bunun sak?ncas? yoktur. Aziz gençler, iyili?i emretme ve kötülükten sak?nd?rma meselesini ciddiye almal?; onun ?artlar?n? ve ?er'î hükümlerini dikkatle ö?renmeli; bunu yayg?nla?t?rmal?; iyili?i yapmaya te?vik etmek ve kötülü?ün yap?lmas?na engel olmak için etkili ahlaki metotlardan yararlanmal? ve bundan ?ahsi garazlar için istifade etmekten sak?nmal?d?rlar. Hayr?n yay?lmas? ve kötülü?ün engellenmesinde bunun en etkili ve en üstün metot oldu?unu bilmelidirler. Allah-u Teâlâ sizleri kendi r?zas? do?rultusunda muvaffak etsin!

Soru 1075: Bir kötülü?ü i?leyen kimseyi bu i?inden sak?nd?rmak için selâm?n? almamak caiz midir?

Cevap: Kötülükten sak?nd?rma kast?yla selâm?n cevab?n? almamaya, örfen “kötülükten men ve sak?nd?rma” deniliyorsa, bu i? caizdir.

Soru 1076: Baz? yetkililer, emirleri alt?nda çal??anlardan baz?lar?n?n namaz farizas?n? hafife ald?klar?n? (önemsemediklerini) veya terk ettiklerini kesin olarak bilseler, nasihat ve ir?at etmenin de bir faydas? olmazsa, bu ki?ilere kar?? vazifeleri nedir?

Cevap: Buna ra?men, ?artlar?n? gözeterek sürekli olarak yap?lan iyili?i emretme ve kötülükten sak?nd?rman?n tesirinden gafil olmamal?d?rlar. Onlara kar?? iyili?i emretmenin etkili olmas?ndan ümit kesilirse, bu durumda, o ki?ileri görevlerinin sa?lad??? imkân ve haklardan mahrum etmeyi öngören kanun varsa, haklar?nda bu kanun uygulanmal? ve onlara bu ilahi farizay? yerine getirmede gev?ek davrand?klar?ndan dolay? böyle bir uygulaman?n yap?ld??? da ayr?ca hat?rlat?lmal?d?r.