Mübarek Ramazan Ay?n?n Adab?

Emirü’l Müminin Ali’den (a.s) ?öyle rivayet edilmi?tir: “Ramazan” demeyin; zira Ramazan nedir bilmiyorsunuz. E?er bir kimse derse, sadaka vererek oruç tutmas? gerekir. Allah-u Teâlâ’n?n buyurdu?u gibi “Ramazan Ay?” deyin.

Burada mübarek Ramazan ay? ve Allah-u Teâlâ’n?n misafiri olunan ay?n adaplar?ndan bir bölümünü zikrediyoruz:

1-Sahur ve iftar vakitlerine ba?lamadan önce ve “Bismillahirrahmanirrahim” dedikten sonra Kadir suresinin okunmas? müstehapt?r.

2-?ftardan önce okunmas? güzel olan en iyi dua, “?kbal” kitab?nda gelen ve Mufezzel b. Amr’?n rivayet etti?i “Allahumme rabbel azim…” [1] duas?d?r.

3-Ramazan Ay?n?n murakebe ve dikkat edilmesi gereken amellerinden biri, sad?k olan bir tövbe ile kalbin temizlenmesidir.

4-Bu ay?n dikkat edilmesi gereken di?er amellerinden biri, mal varl???n?n humsunun verilerek temizlenmesidir ki oruçlu kimsenin kullanaca?? yemek, giyim mekân vb. her ?eyin temizlenmesidir.

5-Y?la güzel ba?lamak için gayret edilmesi gerekir. Birçok rivayette vard?r ki “Ramazan Ay?, y?l?n ba?lang?c?d?r. E?er insan kendisini bu ayda korursa, bütün y?l boyunca korunacakt?r”.  

6-Bu ay?n murakib ve dikkat edilmesi gerekenlerinden biri, birinci gece edilen tevessüldür. Salikin yapmas? gereken en önemli i?, bu ay?n ilk gecesinde, o gecenin muhaf?z? olan Masumlardan (a.s) birine müracaat ederek, onun Allah yan?nda olan menzileti vas?tas?yla Allah’a yönelmektir.

7-Bu ay?n dikkat edilmesi gereken amellerinden biri, uygun olan nafile ve müstahaplar?n yap?lmas?d?r. Salik, nafile ve müstahaplara kar?? kendi durumunu gözeterek, yorgunluk, i?, me?guliyet, güç ve kudretini dikkate al?p, s?ras?yla en iyilerini seçmelidir. Rivayetlerde gelmi?tir ki bu aydaki nafileler 1000 rekâttan fazlad?r.

8- Kur’an okunmas?, dua ve zikir, bu ay?n önemli amellerindendir. Bunlardan belli bir miktar seçilerek her gün yap?lmas? gerekir. Ebu Hamza Sumali duas?n? bütün günler veya bir gün arayla okuyabildi?i kadar?n? okumal?d?r. Her gün, günün dualar?ndan birini okuyup ve Kadir gecesi ile bayram gecesinin tevfik ve ba?ar?s? için fazlaca dua etmelidir. Cuma günleri rivayet edilen namaz?n terk edilmemesi gerekir. Gece ve gündüz edilmesi gereken en önemli dua, Veliyyi Emr, Allah’?n halifesi ve ?mam-? Zaman (a.f) için edilen duad?r. Baba, anne, ö?retmenler, din karde?leri, akrabalar, kom?ular ve boynunda hakk? olan herkes ve yine bütün müminler için dua etmeli ve ba???lanma dilemelidir. Onlar? kendisine etmi? oldu?u dualara ortak etmelidir.

9-Bu ay?n önemli amellerinden biri, ilk gece ve gündüzde ve tek olan gecelerde edilen gusüldür. Rivayette ?öyle gelmi?tir: “Ramazan ay?n?n ilk gecesi bir akarsuda gusül eden ve otuz avuç suyu ba??na döken kimse, gelecek Ramazan ay?na kadar temizlenir. Y?l?n ilk gününde bir akarsuda gusül eden ve otuz avuç suyu ba??na döken kimsenin bu ameli onun bir y?ll?k ilac? olacakt?r”.

10-Sahur yeme?i yemek müstehapt?r. Rivayette ?öyle gelmi?tir: “Bir yudum su bile olsa, sahur yeme?i yiyiniz”. Dikkat edin ki Allah, sahur yeme?i yiyen kimseye selam gönderiyor. “Allah yan?nda sahurun müstahap olmas? ve gün içerisinde yap?lacak ibadetlere güç kazanmak” niyetiyle sahur yenilmelidir.

11- Duhan suresinin 23. Geceye kadar 100 defa okunmas? ve bu gecenin tan?nmas? için faydal? oldu?u rivayette gelmi?tir. Ba?ka bir rivayette de “onun yerine 1000 defa Kadir Suresi okunabilir” diye gelmi?tir.

12- Bu ay?n önemli i?lerinden biri oruçlu kimselere iftar vermektir ki onun kar??l??? çok fazlad?r.

13-?lim ehli kimseler için bu ay?n önemli olan ba?ka i?lerinden biri, cemaat namaz? imaml??? yapmak ve vaaz vermektir.

14-Ramazan Ay?n?n önemli vakitlerinden biri, 1000 aydan daha iyi ve hay?rl? olan Kadir gecesidir. Rivayette 1000 ay yap?lan cihattan daha hay?rl?, 1000 y?ll?k saltanattan daha hay?rl? ve onun ibadeti 1000 y?ll?k ibadetten daha hay?rl? oldu?u gelmi?tir. Yine Ehlibeyt’ten (a.s) bir rivayette ?öyle gelmi?tir: “Melekler, Kadir gecesi inerek yeryüzüne da??l?rlar. Müminlerin meclis ve toplant?lar?ndan geçerek onlara selam verirler. Sabah ayd?nlan?ncaya kadar onlar?n etmi? olduklar? dualara ‘Âmin’ derler”.

Emirü’l Müminin Ali’nin (a.s) ?ia’s?, bütün gayretini bu gecenin amellerine haz?rlanmada kullanmas? daha uygundur. Mesela uygun yer, uygun elbise ve koku haz?rlanmas?, sadaka verilmesi, Allah ile münacat etme ve yakarmada güzel kelimeler kullan?lmas?, masumlara (a.s) hitap edildi?i vakit uygun kelimelerin seçilmesi. Yine bu gece için münasip olan konuklar ve sadaka vermek için birkaç fakir dikkate al?nmal?d?r.

15-Kadir gecesinde edilecek olan zikir ve dua için uygun vakti belirlemelidir. Yine ayn? ?ekilde uyuklama, açl?k, tokluk ve di?er engelleri kald?rarak, uygun bir vakti tefekkür etmek için belirlemelidir.

16-Müstahap ve nafile namazlar bölümünde söylenen Kadir gecesi ve bu ay?n müstehap ve nafile namazlar?n?n fazlaca sevab? vard?r.

17-Kadir gecesinin amellerinden biri, Kur’an’? açma ve ba??n?n üzerine koyma duas?d?r. O niyetle ki, ak?l ve o, bu amel ile güçlenmi? ve Kur’an ilimleriyle kemale ermi? ve akl?n?n nuru Kur’an’?n nuruna eklenmi?tir.

18-Kadir gecesinde ?mam Hüseyin’in (a.s) ziyaretini ve gelmi? olan baz? ziyaretleri okumak müstahapt?r.

19-Rum, Ankebut ve Duhan surelerini 23. gecede okumak müstahapt?r.

20-Bu gecelerde gelmi? olan dualar?, özellikle Seyyid’in baz? eski kitaplarda nakletti?i ve ba?lang?c? “Allahumme in kane’l ?ek fi enne leyletel kadr fiha tekaddemeha vak?un. Feinnehu fike ve fi vehdaniyetike ve tezkiyetikel a’malu zail” olan dualar? okumak müstahapt?r.

21-?mam Zeynelabidin’den (a.s) nakledilmi? olan ve ba?lang?c? “Ya bat?nen fi zuhurihi” olan ve Allah’?n bir bilinmesi konusundaki küçük bir duay? bu gecede okumak müstahapt?r.

22-Gecenin bir vaktini murakebeye mahsus k?larak, o vakitte Allah’?n onun kötü haline olan ilmini, onun kurtulu?una olan kudretini, O’nun fazl, ba???lama ve keremini dikkate al?p, daha sonra ümitle O’nun ba??? ve kerem kap?s?na göz dikerek, O’nun rahmet ve inayetini beklemesi daha lay?kt?r.

23-Kadir gecelerinde Masumlara (a.s) tevessül ederek, amellerini onlara teslim edip, bu amellerin onlar?n eliyle Allah’a sunulmas? ve onlar?n Allah’?n dergah?nda bu amellerin kabul edilmi? salih amellerden olmas? için Allah’a yakarmalar?n? onlardan istemek daha lay?kt?r.

24-Di?er önemli olan bir amel de Ramazan Ay?na veda etme ve ondan ayr?lmaktan etkilenmektir. Bu konuda Yüce Allah’?n ay? ile ilgili olan de?erli dualar ve münacatlar gelmi?tir.

25-Amellerin arz edilmesi olan Ramazan Ay?n?n son gününün son saatlerinde, günün muhaf?z? olan Masumla (a.s) tevazu ve tevessül adaplar?na uyarak münacat etmesi iyidir. Onlar?n muhabbet edip, rahmet ve keramet ya?murlar?n? onun üzerine ya?d?racaklar? bir ?ekilde onlarla konu?mal?d?r. Yine bu ayda yapm?? oldu?u amelleri özür dileyerek onlara teslim etmeli; yalvararak onlardan ?efaat ve dua ile amellerini ?slah etmelerini istemeli; onlar?n Allah’a yakar?p, çok olan aff?yla amelleri kabul etmesini ve kaç kat? hay?rl? amele dönü?türmesini Allah’tan istemelerini istemelidir. E?er bu durumlar? günün sonlar?nda ve secde halinde yapar, bu ay? açl?k ve secde halinde sonland?r?r ve bu haliyle Kadir gecesine girerse, Allah-u Teâlâ taraf?ndan ona iste?inden daha yüce olan keramet ula?mas? ümit edilir. [2]

---------

[1]- El- Mürakibat Tercümesi.

[2]- El- Mürakibat Tercümesi.